وزیر ارتباطات گفت: در نشست اخیر کارگروه فیلترینگ رویکرد و سیاست دولت جدید، به اطلاع اعضای کارگروه رسید و توافق شد که تنها سایتهای غیر اخلاقی محدود شود و سایتهایی که مورد نیاز مردم برای افزایش آگاهی است، دچار مشکل نشوند.
وی این جلسه را مثبت ارزیابی کرد و توضیح داد: در این جلسه بر اصول کلی تفاهم وجود داشت، بر این اساس که سایتهای ضد دین یا غیر اخلاقی که معمولا مورد مخالفت عموم مردم و خانوادهها است محدود شوند و سایتهایی که مفسده انگیز نیست و مورد نیاز مردم برای افزایش آگاهی است، دچار مشکل نشوند.
واعظی همچنین در مورد نرم افزارهای ارتباطی تلفن همراه نیز، گفت: استفاده از این نرم افزارها مشکلی ندارد، مگر اینکه حریم خصوصی افراد را مورد تهاجم قرار دهد که در این صورت نیز تنها همان بخشی که به حریم خصوصی لطمه میزند، غیر فعال میشود و سایر بخشهای آن باید قابل استفاده باشد.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات یادآور شد: در گذشته نیز نظر کارگروه بر بسته و مسدود شدن شبکهها به دلیل ملاحظات اقتصادی و درآمدزایی برای اپراتورها نبوده و در آینده نیز نخواهد بود.
وی اظهار امیدواری کرد: با وجود روحیه تفاهم در جلسه، تصمیمات مورد رضایت مردم فهیم و هوشمند ایران باشد.
دیوار آتشین بزرگ چین، چگونه کار میکند؟
دیوار آتشین بزرگ چین (great fire wall of china) موسوم به «سپر طلایی»، پروژهای است که به سانسور اینترنت در چین میپردازد.
پروژهی سپر طلایی یا همان دیوار آتشین بزرگ چین از انواع ترفندها برای جلوگیری از دسترسی چین به وبسایتهای مختلف خارجی بهره میبرد. در این مقاله نگاهی میاندازیم به ترفندها و تکنیکهای استفاده شده جهت فیلترینگ و سانسور اینترنت در چین هنگامی که بحث بر سر SOPA بود، مدیر ارشد اجرایی MPAA کریس داد (Chris Dodd) پروژهی مسدود کردن وبسایتهای چین را به عنوان مدلی که چگونه ایالات متحده میتواند آن را پیاده سازی کند اجرا میکرد.
«هنگامی که چین به گوگل گفت که شما باید سایتهایی را برای ما مسدود کنید و درغیر این صورت اجازهی کار در این کشور را ندارید، چین در آن زمان مدیریت چگونگی فیلترینگ را بررسی میکرد».
درک کردن چگونگی کار دیوار آتشین بزرگ چین میتواند به درک این موضوع کمک کند که چرا بعضی از سازمانهای خاص خواستار سانسور کردن اینترنت در سراسر دنیا هستند. اگر فکر میکنید که چین برای سانسور اینترنت فقط از یک روش استفاده میکند دوباره فکر کنید.
دیوار آتیشن بزرگ چین چیست؟
اگر تا به حال زیر نظر قرار نگرفتهاید، چین یک اینترنت کاملاً محدود و سانسور شده برای زیر نظر گرفتن دارد. دیوار آتشین بزرگ چین در اصل به عنوان بزرگترین، گستردهترین و پیشرفتهترین رژیم سانسور کنندهی اینترنت در نظر گرفته میشود.
چین سانسور را به دلایل مختلفی انجام میدهد، اغلب به خاطر وضعیت بحرانی چین یا سیاستهای مخافت آمیز با حزب کمونیست. چین فقط وبسایتهای فردی یا اشخاص را فیلتر نمیکند، بلکه آنها از تکنیک اسکن کردن آدرس یا محتوای سایت برای بررسی وجود کلماتی که در لیست سیاه آنهاست مانند «Tiananmen» استفاده میکنند و دسترسی به آن را غیر ممکن میکنند.
به واسطهی مسدود کردن سایتهای شبکههای اجتماعی مثل توییتر و مجبور کردن شهروندان جهت استفاده از جایگزینهایی مانند: Sina Weibo، چین قادر به کنترل کردن شبکههای اجتماعی و همین طور سانسور موارد منتشر شده بر روی آنها میباشد. همچنین چین افرادی را جهت انتشار مطالب مثبت در رابطه با حزب کمونیست استخدام کرده و به آنها در ازای انجام این کار مبالغی هم پرداخت میکند. در واقع این کار برای تلاش برای نوسان افکار عمومی است.
دیوار آتشین بزرگ عالی نیست (این واقعاً ممکن نیست که از انتقال اطلاعات جلوگیری شود و همه چیز را سانسور کرد، اگرچه چین قطعاً تلاش خود را میکند). با استفاده از شرایط و ابزارهای غیر رسمی که هنوز بسته نشدهاند مانند VPN ها، حتی گستردهترین رژیم سانسور کنندهی اینترنت را هم میتوان دور زد.
شما برای امتحان کردن این که وضعیت یک دامنه از لحاظ فیلترینگ در چین چگونه است میتوانید از این آدرس اقدام کنید.
ترفندهای تکنیکی
چین چگونه اینترنت خود را سانسور میکند؟ خب چین، دروازههای اینترنت یا همان gateway ها را کنترل میکند، جایی که انتقال اطلاعات بین چین و سایر دنیا از طریق اینترنت صورت میگیرد. از طریق ترکیب پراکسی سرورها و دیوارهای آتشین بر سر این دروازهها آنها قادر به بررسی و دستکاری اطلاعات و ترافیک ورودی/خروجی هستند.
سانسور اینترنت در چین کاملاً شفاف نیست. به طور مثال هنگامی که شما میخواهید به یک وبسایت فیلتر شده وصل شوید، شما هیچ پیغامی مبنی بر این که این وبسایت فیلتر شده یا در دسترس نیست مشاهده نمیکنید. شما timeout، ارتباطات مسدود شده و یا پیغامهای خطای مختلفی را تجربه خواهید کرد. فیلترینگ میتواند گاه باعث غیر قابل تشخیص شدن مشکلات سایت شود. فرض مثال این سؤال برای شما پیش میآید که آیا VPN من به علت مشکلات شبکهای قطع شده یا دیوارآتشین بزرگ متوجه شده و آن را قطع کرده است. یا مثلاً وبسایت قطع شده یا دیوار آتشین دسترسی به آن را مسدود کرده است. تشخیص این موضوع واقعاً سخت است که در پس پرده چه میگذرد.
در ادامه با بعضی از این تکنیکها که منجر به سانسور اینترنت در چین میشود آشنا میشویم:
مسموم کردن دی اِن اِس (DNS Poisoning): هنگامی که شما میخواهید به یک وبسایت مانند twitter.com متصل شوید، کامپیوتر شما به DNS Serverهای آن وصل شده و درخواست آدرس IP تخصیص یافته به سایت را میکند. اگر شما یک پاسخ نامعتبر دریافت کنید، بدین معنی است که شما دنبال یک وبسایت در جای نادرستی میگردید و قادر به وصل شدن به آن نیستید. چین عمداً کش دی اِن اِسها (DNS caches) را با آدرسهای اشتباهی مسموم (poison) میکند تا وبسایت مورد نظر در دسترس نباشد. (SOPA این روش را برای آمریکا به ارمغان آورد).
مسدود کردن دسترسی به IP: دیوار آتشین بزرگ چین همچنین میتواند دسترسی کاربران را به آدرس آیپیهای خاص مسدود کند. برای مثال برای جلوگیری از متصل شدن کاربران به توییتر از طریق کش دی اِن اِسهای غیر رسمی که هنوز مسموم نشدهاند یا حتی از طریق ارتباط مستقیم به آیپی خاص، چین میتواند این آدرس آیپی خاص را هم فیلتر کند. این کار باعث مسدود شدن بقیهی وبسایتهایی میشود که در این فضا با یکدیگر اشتراک داشتهاند یا در این آدرس بودهاند.
آنالیز و فیلتر کردن آدرس (URL): دیوار آتشین میتواند آدرسها را اسکن کند و در صورت وجود داشتن کلید واژههای حساس آن را مسدود کند. شما از طریق این وبسایت میتوانید کلید واژههای حساس را ببینید. اگر در این وبسایت آدرس «http://en.wikipedia.org» را وارد کنیم میبینیم که قابل دسترس است اما هنگامی که آدرس «http://en.wikipedia.org/wiki/Internet_censorship_in_the_People’s_Republic_of_China» را وارد میکنیم مشاهده میکنیم که هیچگونه دسترسی به این آدرس از داخل چین نداریم. هدف این نوع اسکن کردن آدرس مسدود کردن آدرسهایی است که به سانسور اینترنت در چین مربوط میشوند. همان طور که سایت پارسیش را از لحاظ فیلترینگ در چین بررسی کرده بودیم بعید نیست که بعد از انتشار این مقاله، این آدرس دست خوش فیلترینگ در چین شود.
بازرسی و فیلتر کردن بستهها (Packets): بازرسی بستهها به مربوط به اطلاعات رمز نگاری نشده است که در آن محتوای حساس وجود نداشته باشد. به طور مثال جستجوی یک عبارت یا واژهی سیاسی بحث برانگیز سیاسی مشمول این بررسیها است که در صورت جستجو بستهها بررسی شده و ارتباط شما خاتمه مییابد (نتیجهی جستجو را مشاهده نمیکنید).
بازنشانی یا ریست کردن ارتباط: نشانههایی وجود دارد که بعد از مسدود کردن بستهها توسط دیوار آتشین بزرگ چین، ارتباط بین دو کامپیوتر برای مدت زمانی قطع میشود، دیوار آتشین بزرگ چین این کار را با استفاده از فرستادن «reset packet» انجام میدهد، با انجام این کار اساساً به دو کامپیوتر دروغ گفته میشود و آنها فکر میکنند که ارتباط آنها با هم قطع شده و دیگر نمیتواند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.
مسدود کردن VPNها: در اواخر سال ۲۰۱۲، دیوار آتشین بزرگ چین شروع به مسدود کردن VPNها کرد، پیش از آن وی پی اِنها راهی برای دور زدن فیلترینگ بودند، وی پی اِنها برای تجارت بسیاری از کاربران امری حیاتی بودند، و این حرکت یک اقدام غیر منتظره برای آنان بود. دیوار آتشین بزرگ شکل اطلاعات رمز نگاری شده توسط وی پی اِن را یاد میگیرد و تمامی ارتباطات هم شکل آن را قطع میکند.
البته لیست بالا یک لیست جامع نیست، به همان دلیلی که پیشتر به ان اشاره شد روش کار دیوار آتشین بزرگ شفاف نیست که بتوان لیستی جامع از نحوهی عملکرد آن تهیه کرد.
خیلی از ما کنترل اینترنت بر اساس ساختار را غیر ممکن میدانیم، و آن را مسیرهایی اطراف نقطههای شکست برای دسترسی دموکراتیک همه مردم به اینترنت بدون کنترل دولتها میپنداریم. دیوار آتشین بزرگ چین به ما نشان میدهد که فیلترینگ و کنترل کردن همه چیز به آن سادگی که به نظر میرسد نیست. اینترنت تنگناهای خود را دارد به طوری که میتوان از تکنولوژیهایی مانند DNS برای کمک به فیلترینگ هم استفاده کرد.
طرح «اینترنت پاک» پس از مطرح شدنش سوالات متعددی را در میان کاربران اینترنت کشور ایجاد کرد و بیم آن میرفت که با اجرایی شدن آن، فیلترینگ موجود در کشور افزایش یابد اما وزیر ICT درباره این طرح میگوید: این بحث در حد یک ایده بود اما اکنون با بهرهگیری از نظرات نخبگان و دانشمندان داخلی در تلاشیم که آن را به حد یک طرح نزدیک کنیم.
وزیر فنآوری اطلاعات و ارتباطات در گفتوگو با خبرنگار فنآوری اطلاعات خبرگ اظهار کرد: قطعا خود شبکه ملی اطلاعات نمونه و پایلوتی خواهد بود که برخی ایدهها که به مفهوم کلی اینترنت پاک مربوط میشوند آنجا پیادهسازی شوند.
او با یادآوری این که این طرح از زمان طرح شدن مورد توجه کشورهای مختلف دنیا قرار گرفته، در پاسخ به این سوال که آیا اجرای چنین طرحی به معنای فیلترینگ بیشتر محسوب میشود، اظهار کرد: همانطور که پیش از این هم توضیح دادهایم اساسا مفهوم اینترنت پاک کاملا با بحث فیلتر و یا بحث پالایش متفاوت است به این ترتیب در قالب این طرح اساسا دادهها و اطلاعات را از اینکه به سمت فیلتر شدن بروند مبرا میدانیم و درواقع به گونهای اقدام میشود که دیگر لزومی به فیلترینگ نباشد.
تقیپور در عین حال گفت: ابتدا دربارهی خود اینترنت هم نیازی به مباحث فیلترینگی نبود اما بعدها با ورود کسبوکارهای کثیف شرایطی ایجاد شد که لازم بود در آن پاکسازیهایی صورت بگیرد.
وی ادامه داد: به هر حال طبق تعاریف دینی ما یکی از ویژگیهای علم و آگاهی مفید بودن آن است و در مفاهیم دینی بارها و بارها علم نافع مورد تاکید قرار گرفته است. براین اساس ما اساسا به مبنای اینترنت پاک فکر میکنیم و در شبکهی ملی اطلاعات هم در تلاشیم که محتواهایی سالم و آگاهیبخش منتشر شود.